Betoog POV over MARKAZ in de raadsvergadering van 5 maart 2020
In de afgelopen periode heeft de rijksoverheid aangetoond hoe waar de cynische stelling is die zegt: “Er is niets zo onbetrouwbaar als de overheid”. Een zwarte bladzijde in de onderlinge relatie tussen overheden. Maar vooral een zwarte bladzijde in de geschiedenis voor de landelijke politieke partijen. Want voorzitter, naast de partijen die nooit de Markaz in Zeeland wilden hebben, zoals GroenLinks, de PVV, de SP en D66, daarvan wisten we waar ze stonden, Maar met name partijen als de VVD en het CDA hebben het verschrikkelijk af laten weten. En dat toont maar weer aan dat je op lokaal niveau het beste af bent met lokale partijen, want al die landelijke partijen die in Den Haag, de Staten én in Vlissingen vertegenwoordigd zijn, géén van die partijen heeft het besluit van Defensie op zichzelf ter discussie durven stellen in de 2e kamer! Ja, de manier waarop, en hoe stout de staatssecretaris was geweest door te jokkebrokken, dat allemaal oh zo erg, maar het besluit zélf is feitelijk nooit in discussie geweest. Op zich is dat alleen al een grote misser van al die partijen die daar aan het woord zijn geweest. Maar ja, het is ook maar Zeeland, niet waar? En dat is toch maar vreemd volk.
Dat kan niet beter geïllustreerd worden dan door de opmerkingen van de Kamervoorzitter. Die Kamervoorzitter meende de Zeeuwen te moeten prijzen om hun gedrag, alsof dat iets uitzonderlijks is. Nee, Haagse politiek, Zeeuwen komen niet uit een uithoek en zijn geen exoten, en gedragen zich zoals de meeste mensen: normaal, mevrouw Arib! Zeeuwen zijn Nederlanders, net als Amsterdammers en Groningers. Niet meer maar zeker ook niets minder. En Zeeuwen zijn geen Calimero’s. Wij zijn niet zielig, niet klein, niet achterlijk. De behandeling van Zeeland door Defensie en de regeringspartijen zoals we die in deze affaire hebben leren kennen, met name de VVD & het CDA, maar toch ook de CU en D66, is denigrerend en beledigend. Dat vraagt om een sterk antwoord vanuit de lokale politiek. Want voorzitter, wie zegt ons dat dit besluit al niet op tafel lag bij de coalitievorming van dit kabinet, en wat we nu hier zien niets anders is dan een goed uitgevoerd scenario om van een voor Den Haag lastig probleem af te komen?
Voorzitter, er is weinig tijd voor analyse en evaluatie op dit moment. Het college wil input, en dat begrijpen wij. Toch zal die input gebaseerd moeten zijn op de ervaringen uit het verleden. De POV constateert dat er in het algemeen te weinig of te laat werk is gemaakt van draagvlak voor de MARKAZ in de regio. Als voorbeeld geven wij het Waterschap dat pas na enkele jaren mee ging doen, te laat, maar ook de andere Zeeuwse gemeenten zijn eigenlijk nimmer meegenomen in de plannen. Natuurlijk, de provincie had de leiding en het voortouw, en dit verwijt treft dan ook vooral de provincie en haar bestuur. Te veel op eigen kunnen gerekend en te weinig gewerkt aan draagvlak – hier in de regio, maar ook bij de Mariniers zelf. Ik blijf even bij de regio:
De belangen van Vlissingen als gemeente en die van het Provinciebestuur lopen vanaf nu niet meer parallel: Vlissingen wil naast financiële genoegdoening zeker ook een component in huis halen van minimaal dezelfde impact als de Markaz zou hebben: de Provincie vindt het ook prima als die component of componenten elders in de Provincie worden gerealiseerd. Dus lijkt het ons verstandig de Provincie als leider niet te accepteren. Wij vinden dat er echt sprake moet zijn van een regionaal belang en samenwerking, en zoek die dan ook en mede bij de andere Zeeuwse gemeenten. Neem als vier grootste Zeeuwse gemeenten het initiatief bij de compensatie gesprekken, natuurlijk horen Provincie en Waterschap erbij, maar zorg dat Vlissingen in de Driving Seat komt te zitten. We weten nu dat de Provincie als leidende partij niet al te sterk is geweest in het verleden én we weten óók dat onze agenda’s niet langer parallel lopen. Dan zitten wij liever aan tafel met Middelburg, Goes en Terneuzen erbij zodat met er open vizier gesproken en onderling samen gewerkt kan worden: zonder dubbele agenda’s, zonder landkappertje te spelen. Want dat er gelonkt wordt naar allerlei leuke dingen voor de mensen door alle Zeeuwen is logisch, maar zorg als Vlissingen dan dat je dáár de regie over hebt en behoud, dat je er boven op zit, want anders gebeurd het getouwtrek toch maar dan buiten ons gezichtsveld. Voorzitter, Vlissingen is meer gebaat bij een tunnel onder het kanaal door Walcheren dan het tolvrij maken van de Westerscheldetunnel, om maar een voorbeeld van de verschillende belangen te noemen. En Vlissingen kan maar beter goede afspraken met Middelburg maken over een Zeeuwse Universiteit dan er ruzie over krijgen. Doe dat maar niet en laat je zien als regio, als Zeeuwen, dan staan we sterk! We hebben tot nu toe op de bagagedrager van GS meegereden, het wordt tijd dat we zelf op de fiets stappen en